Dubai Economy 2025: Growth & D33 Future Outlook

دبی فراتر از نفت: راز رشد خیره‌کننده و آینده درخشان اقتصادی‌اش چیست؟

۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۴

کپی لینک

اقتصاد دبی اغلب اینطور به نظر می‌رسه که روی فرکانس متفاوتی کار می‌کنه، اینطور نیست؟ این اقتصاد تاب‌آوری قابل توجه و مسیر رشد پویایی رو به نمایش می‌گذاره، که عمدتاً به لطف ساختار متنوع و برنامه‌ریزی هوشمندانه دولتی هست

[2]

. طی سال‌های اخیر، این امارت با مهارت از تلاطم‌های اقتصادی جهانی عبور کرده و در عین حال شتاب قدرتمند خودش رو حفظ کرده و جایگاهش رو به عنوان یک قطب اقتصادی حیاتی در سطح منطقه و جهان تثبیت کرده

[15]

. یک عامل کلیدی؟ تغییر استراتژیک دولت از وابستگی به نفت، حرکتی که به وضوح در برنامه‌های بلندپروازانه‌ای مثل دستور کار اقتصادی دبی D33 ترسیم شده و در تقویت رشد در بخش‌های متعدد غیرنفتی بسیار حیاتی بوده

[2]

[4]

[35]

. جالبه بدونی که نفت در حال حاضر کمتر از ۱٪ از تولید ناخالص داخلی (GDP) دبی رو تشکیل می‌ده

[8]

. بیا با هم عملکرد اخیر، نیروهای محرک این رشد، استراتژی متحول‌کننده D33، پویایی تورم و آینده‌ای که برای اقتصاد دبی در سال ۲۰۲۵ در پیش هست رو بررسی کنیم.

ردیابی عملکرد اقتصادی اخیر دبی

علی‌رغم تغییرات اقتصادی جهانی، دبی موفق شده رشد پایداری رو حفظ کنه و قدرت بنیادین خودش رو به نمایش بگذاره

[15]

. بیا نگاهی به اعداد و ارقام بندازیم. در سال ۲۰۲۲، اقتصاد گسترده‌تر امارات متحده عربی رشد چشمگیر ۷.۹٪ رو تجربه کرد که دبی نقش مهمی در اون داشت

[15]

. حتی بازار املاک هم این گرما رو حس کرد و قیمت مسکن در اون سال ۹.۵۳٪ افزایش پیدا کرد

[20]

رشد در سال ۲۰۲۳ کمی ملایم‌تر شد و تولید ناخالص داخلی امارات به حدود ۳.۱٪ تا ۳.۶٪ کاهش پیدا کرد که عمدتاً به دلیل کاهش تولید نفت اوپک پلاس (OPEC+) بود

[15]

[49]

. با این حال، بخش غیرنفتی، موتور واقعی اقتصاد دبی، به طرز باورنکردنی قوی باقی موند و در سراسر امارات حدود ۵.۴٪ رشد کرد

[15]

. خود دبی در سال ۲۰۲۳ به تولید ناخالص داخلی ۴۲۹ میلیارد درهم (AED) (حدود ۱۱۶.۸ میلیارد دلار آمریکا (USD)) رسید

[3]

. گردشگری با ۱۷.۱۵ میلیون بازدیدکننده بین‌المللی رکوردها رو شکست و از سطح قبل از همه‌گیری فراتر رفت و بخش اقامت و غذا در نه ماهه اول ۱۱.۱٪ رشد کرد

[21]

[25]

. قیمت املاک به صعود تند خودش ادامه داد و در سال ۲۰۲۳ به میزان ۲۰.۱۴٪ افزایش پیدا کرد

[20]

روند صعودی تا سال ۲۰۲۴ ادامه داشت. تولید ناخالص داخلی دبی در نه ماهه اول نسبت به سال قبل ۳.۱٪ رشد کرد و به ۳۳۹.۴ میلیارد درهم رسید که ناشی از قدرت گسترده بخش غیرنفتی بود

[2]

. پیش‌بینی‌ها برای کل سال ۲۰۲۴ برای امارات متحده عربی حدود ۳.۸٪ تا ۴.۰٪ بود

. اعتماد کسب‌وکارها همچنان بالا بود که در شاخص‌های PMI منعکس شده

[37]

. گردشگری با ۱۸.۷۲ میلیون بازدیدکننده رکورد دیگری رو ثبت کرد که ۹٪ نسبت به سال ۲۰۲۳ افزایش داشت

[24]

. قیمت املاک دوباره افزایش یافت و تا نوامبر ۱۹.۴۶٪ نسبت به سال قبل رشد کرد

[20]

. و تجارت چطور؟ تجارت خارجی غیرنفتی امارات با رشد ۱۴.۶٪ به رکورد ۲.۹۹۷ تریلیون درهم رسید

[45]

و به رقم کل تجارت ۵.۲۳ تریلیون درهم کمک کرد

[46]

. واضحه که اقتصاد غیرنفتی ستاره اصلی این میدونه.

دستور کار اقتصادی دبی (D33): طرحی برای آینده

خب، چه چیزی به این حرکت رو به جلو انرژی می‌ده؟ بخش بزرگی از پاسخ در دستور کار اقتصادی دبی، یا D33، نهفته است که در ژانویه ۲۰۲۳ راه‌اندازی شد

[35]

[28]

. این فقط یک برنامه دیگه نیست؛ این یک جاه‌طلبی جسورانه برای دو برابر کردن اندازه اقتصاد دبی تا سال ۲۰۳۳ و تثبیت جایگاهش در بین سه شهر برتر جهانیه

[35]

[28]

. بزرگ فکر می‌کنن، درسته؟

دستور کار D33 اهداف فوق‌العاده بلندپروازانه‌ای رو تعیین می‌کنه. اهداف کلیدی شامل تبدیل دبی به یک قطب لجستیک جهانی برتر و یکی از چهار مرکز مالی برتر جهانیه

[4]

[35]

[36]

. همچنین هدفش افزایش قابل توجه ارزش افزوده بخش صنعتی، تقویت صادرات، حمایت از نوآوری، جذب استعدادهای برتر جهانی و تثبیت دبی به عنوان پیشرو در اقتصاد دیجیتاله

[4]

[35]

[36]

. این یک چشم‌انداز جامع با تمرکز بر توسعه انسانی، پذیرش فناوری پیشرفته، افزایش رقابت‌پذیری جهانی و اولویت‌دهی به پایداریه

[4]

[35]

سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی (FDI) به طور طبیعی برای دستیابی به این اهداف والا، به ویژه در حوزه‌های پررشد مانند فناوری، لجستیک، گردشگری، خدمات مالی و املاک و مستغلات، حیاتی تلقی می‌شه

[28]

. صندوق منطقه آینده دبی (DFDF) از این حرکت حمایت می‌کنه، که فعالانه در سرمایه‌گذاری خطرپذیر و استارت‌آپ‌های امیدوارکننده سرمایه‌گذاری می‌کنه و مستقیماً با چشم‌انداز تبدیل دبی به یک مرکز برتر فناوری و نوآوری همسو هست

[31]

. در اصل، D33 زیربنای استراتژیک پیش‌بینی‌های اقتصادی آینده دبی و صعود جهانی مداوم اون رو فراهم می‌کنه.

ستون‌های قدرت: بخش‌های کلیدی اقتصادی دبی

قدرت اقتصادی دبی فقط بر پایه یک یا دو صنعت بنا نشده؛ این یک چشم‌انداز واقعاً متنوعه. در حالی که تجارت پایه‌های تاریخی رو بنا نهاد، این امارت اکنون دارای قابلیت‌های در سطح جهانی در چندین بخش مختلفه

[8]

. بیا نگاهی به بازیگران اصلی که اقتصاد دبی رو به پیش می‌برن، بندازیم.

تجارت عمده‌فروشی و خرده‌فروشی: این بخش همچنان قهرمان سنگین‌وزن از نظر سهم در تولید ناخالص داخلیه و در نه ماهه اول سال ۲۰۲۴ با رشد ۲.۹٪ به ۸۳.۱۲ میلیارد درهم رسید

[2]

. از نظر تاریخی، بیش از یک چهارم تولید ناخالص داخلی رو به خودش اختصاص می‌داد

[3]

. موقعیت ممتاز دبی به عنوان یک چهارراه جهانی، همراه با زیرساخت‌هایی مانند بندر عظیم جبل علی و فرودگاه‌های درجه یک، اون رو به یک مرکز تجاری طبیعی تبدیل کرده

[8]

[19]

. ارقام بی‌سابقه تجارت غیرنفتی در سال ۲۰۲۴ (۲.۹۹۷ تریلیون درهم) این قدرت رو تأیید می‌کنه

[45]

. به علاوه، نباید شهرتش رو به عنوان «پایتخت خرید خاورمیانه» فراموش کنیم، که پیش‌بینی می‌شه هزینه‌های خرده‌فروشی همچنان در حال رشد باشه

[8]

[11]

. گمرک دبی آمار دقیق تجارت غیرنفتی رو ردیابی می‌کنه

[33]

[43]

حمل‌ونقل و لجستیک: نمی‌تونی بدون لجستیک در سطح جهانی، یک قطب تجاری جهانی باشی. این بخش یک موتور اقتصادی بزرگه که در نه ماهه اول سال ۲۰۲۴ با رشد چشمگیر ۵.۳٪ به ۴۲.۱۳۵ میلیارد درهم رسید

[2]

. امارات متحده عربی به لطف سرمایه‌گذاری مداوم در زیرساخت‌هایی مانند فرودگاه DXB، بندر جبل علی و مناطق آزاد مانند JAFZA، همواره در سطح جهانی در زمینه لجستیک رتبه بالایی داره

[10]

[13]

[34]

. رونق تجارت الکترونیک به این آتش دامن می‌زنه و تقاضای عظیمی برای خدمات انبارداری و تحویل ایجاد می‌کنه، نرخ‌های خالی بودن انبارها رو به پایین‌ترین حد خود (حدود ۳٪) رسونده و اجاره‌بها رو به طور قابل توجهی افزایش داده (به طور متوسط ۳۳٪ سال به سال در ۲۰۲۴)

[13]

[22]

. پیش‌بینی می‌شه این بازار به طور قابل توجهی رشد کنه و تا سال ۲۰۳۳ به طور بالقوه به ۹۵.۲ میلیارد دلار آمریکا برسه

[22]

[32]

. هدف D33؟ جایگاه در بین پنج قطب لجستیک برتر جهانی

[35]

گردشگری و هتلداری: گردشگری به عنوان یک سنگ بنای واقعی، تأثیر قابل توجهی بر تولید ناخالص داخلی و بازار کار دبی داره

[8]

[19]

. تخمین‌ها از سهم اون متفاوته (از ۵٪ تا ۲۰٪ بسته به روش‌شناسی)، اما اهمیتش غیرقابل انکاره

[8]

[3]

[25]

. بهبود پس از همه‌گیری فوق‌العاده بوده، با تعداد بازدیدکنندگان بی‌سابقه در سال ۲۰۲۳ (۱۷.۱۵ میلیون) و ۲۰۲۴ (۱۸.۷۲ میلیون)

[21]

[25]

[24]

. حتی اوایل سال ۲۰۲۵ هم رشد مداوم رو نشون داد

[1]

. بخش خدمات اقامتی و غذایی در نه ماهه اول سال ۲۰۲۴، ۳.۷٪ رشد کرد

[2]

. شاخص‌های هتلداری مانند نرخ اشغال (حدود ۷۷-۷۸٪)، ADR و RevPAR همچنان قوی هستن که با افزایش مداوم تعداد هتل‌ها و اتاق‌ها پشتیبانی می‌شه

[21]

[11]

[16]

. استراتژی گسترده‌تر گردشگری امارات ۲۰۳۱ اهداف بالاتری رو دنبال می‌کنه

[18]

فعالیت‌های مالی و بیمه: دبی قلب مالی بی‌رقیب خاورمیانه، آفریقا و جنوب آسیا (MEASA) هست که حول مرکز مالی بین‌المللی دبی (DIFC) متمرکز شده

[5]

[6]

[12]

. این بخش در نه ماهه اول سال ۲۰۲۴ رشد سالم ۴.۵٪ داشت و ۳۹.۴۳۹ میلیارد درهم (۱۱.۶٪ از تولید ناخالص داخلی) به اقتصاد کمک کرد

[2]

. خود DIFC بیستمین سالگرد تأسیسش رو در سال ۲۰۲۴ با نتایج بی‌سابقه‌ای جشن گرفت: نزدیک به ۷۰۰۰ شرکت فعال، درآمدهای سر به فلک کشیده (۱.۷۸ میلیارد درهم) و سود (۱.۳۳ میلیارد درهم)

. این مرکز، قطب اصلی مدیریت ثروته و دارایی‌های تحت مدیریت اون تا اواسط سال ۲۰۲۴ از ۷۰۰ میلیارد دلار آمریکا فراتر رفته

[5]

[6]

[17]

. دستور کار D33 قصد داره دبی رو به یکی از چهار مرکز مالی برتر جهانی ارتقا بده

[35]

املاک و مستغلات و ساخت‌وساز: املاک و مستغلات به عنوان بخشی بسیار مشهود و قابل توجه از اقتصاد، در نه ماهه اول سال ۲۰۲۴ با رشد ۳.۶٪، ۸٪ از تولید ناخالص داخلی رو به خود اختصاص داد

[2]

. ساخت‌وساز با رشد ۲.۲٪، ۶.۵٪ دیگر به تولید ناخالص داخلی اضافه کرد

[2]

. پس از برخی فراز و نشیب‌ها، بازار اخیراً رشد قدرتمندی رو تجربه کرده

[8]

[20]

. متوسط قیمت فروش در سال ۲۰۲۴، ۲۰٪ افزایش یافت و اجاره‌بها ۱۹٪ بالا رفت

[11]

. حجم معاملات در سال ۲۰۲۴ به بالاترین حد خود رسید که ناشی از بازارهای پیش‌فروش و ثانویه بود

[20]

[11]

[30]

. در حالی که رشد قیمت ممکنه کمی ملایم‌تر بشه، تقاضای قوی ناشی از رشد جمعیت (تخمین زده شده ۵٪ در سال ۲۰۲۴) و جذابیت دبی به عنوان پناهگاهی امن، احساسات رو مثبت نگه داشته

[7]

[11]

. عرضه در مقابل تقاضا، به ویژه برای ویلاها، همچنان یک پویایی کلیدی برای زیر نظر داشتنه

[14]

[20]

فناوری و اطلاعات/ارتباطات: فناوری که به طور فزاینده‌ای حیاتی شده، تمرکز اصلی دستور کار D33 هست

[4]

[35]

[36]

. بخش اطلاعات و ارتباطات در نه ماهه اول سال ۲۰۲۴، ۴.۱٪ رشد کرد

[2]

. D33 قصد داره از طریق پذیرش دیجیتال، بهره‌وری رو افزایش بده و دبی رو به یک رهبر دیجیتال جهانی تبدیل کنه

[4]

[35]

. ابتکاراتی مانند DFDF، شتاب‌دهنده‌های آینده دبی و پردیس هوش مصنوعی دبی (Dubai AI Campus) در حال پرورش یک اکوسیستم فناوری پررونق با تمرکز بر هوش مصنوعی (AI)، بلاک‌چین و اینترنت اشیاء (IoT) هستن

[31]

[36]

[12]

. خوشه فناوری DIFC در حال رونقه و تا پایان سال ۲۰۲۴ بیش از ۱۲۰۰ شرکت رو در خود جای داده

[9]

[12]

[17]

. سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی برای تسریع رشد در این بخش به طور فعال جذب می‌شه

[28]

تولید: در حالی که خدمات اغلب در صدر اخبار قرار می‌گیرن، تولید یک مشارکت‌کننده ثابت قدمه که در نه ماهه اول سال ۲۰۲۴، ۲.۳٪ رشد کرده و ۸.۴٪ از تولید ناخالص داخلی (۲۸.۳۳۸ میلیارد درهم) رو به خود اختصاص داده

[2]

. افزایش ارزش افزوده بخش صنعتی یک هدف خاص D33 هست

[35]

. استراتژی‌هایی مانند استراتژی صنعتی دبی ۲۰۳۰ با هدف افزایش تولید، با حمایت بخش‌های در حال گسترش لجستیک و تجارت الکترونیک که تقاضا برای املاک صنعتی رو افزایش می‌دن، دنبال می‌شه

[32]

[11]

[13]

درک پویایی تورم در دبی

بیا در مورد هزینه زندگی صحبت کنیم. پس از رسیدن به اوج در سال ۲۰۲۲، تورم در دبی به طور قابل توجهی کاهش یافته که تحت تأثیر عوامل جهانی و روندهای محلی، به ویژه هزینه‌های مسکن، بوده

[40]

[23]

. در سال ۲۰۲۲، امارات متحده عربی شاهد تورم متوسط ۴.۸٪ بود و دبی در اواسط سال افزایش‌های ماهانه شدیدی رو تجربه کرد

[40]

[23]

اوضاع در سال ۲۰۲۳ شروع به آرام شدن کرد. متوسط تورم سالانه دبی روی ۳.۳٪ ثابت شد، نرخی که در بیشتر سال ۲۰۲۴ هم پایدار بود

[27]

. تورم کلی امارات متحده عربی پایین‌تر بود و حدود ۱٪ تا ۱.۶٪ تخمین زده می‌شد

[39]

[49]

. هزینه‌های مسکن به عنوان نقطه فشار اصلی رو به بالا شناسایی شد

[27]

در طول سال ۲۰۲۴، تورم به روند تعدیلی خودش ادامه داد. پیش‌بینی‌های تورم امارات متحده عربی به حدود ۱.۸٪ تا ۲٪ کاهش یافت

[44]

[39]

. نرخ تورم دبی ماه به ماه نوسان داشت – در آوریل به ۳.۹٪ رسید، در اکتبر به پایین‌ترین حد ۱۴ ماهه یعنی ۲.۰٪ کاهش یافت، و قبل از اینکه در نوامبر به طور سالانه کمی افزایش یافته و به ۳.0٪ برسه

[40]

[39]

[27]

. میانگین یازده ماه اول ۳.۳٪ باقی موند

[27]

. چه چیزی باعث این امر شده؟ افزایش قیمت مسکن، آب، برق و گاز (۷.۲٪ افزایش سال به سال در نوامبر ۲۰۲۴) تا حد زیادی با کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل، به لطف قیمت‌های پایین‌تر سوخت جهانی، جبران شد

[27]

[39]

با نگاه به آینده در سال ۲۰۲۵، پیش‌بینی‌ها نشون می‌ده که تورم نسبتاً مهار شده باقی خواهد موند. پیش‌بینی‌ها برای دبی حدود ۲.۸٪ هست، در حالی که انتظار می‌ره امارات متحده عربی تورمی بین ۲.۰٪ تا ۲.۳٪ رو تجربه کنه

[27]

[44]

[38]

. هزینه‌های مسکن احتمالاً عامل کلیدی تأثیرگذار بر نرخ کلی باقی خواهد موند

[27]

[41]

، در حالی که هزینه‌های حمل‌ونقل بسته به تحرکات قیمت نفت می‌تونه همچنان تا حدی باعث کاهش فشار بشه

[27]

تاب‌آوری و چشم‌انداز مثبت آینده

خب، برداشت کلی چیه؟ اقتصاد دبی تاب‌آوری چشمگیری رو نشون می‌ده، که عمدتاً به دلیل استراتژی موفقیت‌آمیز متنوع‌سازی اونه – یادت باشه، نفت کمتر از ۱٪ از تولید ناخالص داخلیش رو تشکیل می‌ده

[8]

[2]

. قدرت پایدار بخش غیرنفتی، که با ابتکارات دولتی مانند D33، تجارت قوی و سرمایه‌گذاری‌های استراتژیک تقویت می‌شه، غیرقابل انکاره

[15]

[29]

[37]

. موقعیت مالی قوی امارات متحده عربی، که با مازاد بودجه و درآمدهای متنوع (از جمله مالیات بر درآمد شرکت‌های جدید) تقویت شده، یک پایه محکم فراهم می‌کنه

[47]

[15]

[42]

چشم‌انداز آینده برای اقتصاد دبی در سال ۲۰۲۵ و پس از اون کاملاً مثبته. پیش‌بینی‌های رشد تولید ناخالص داخلی برای امارات متحده عربی در سال ۲۰۲۵ از ۴.۰٪ سالم تا ۶.۷٪ خوش‌بینانه متغیره، بر اساس گزارش‌های موسسات مختلفی مانند IMF، بانک جهانی، CBUAE و KPMG

. انتظار می‌ره این رشد هم از بخش غیرنفتی (رشد پیش‌بینی شده ۴.۷٪) و هم از بهبود در بخش نفت (رشد پیش‌بینی شده ۶.۲٪ تا ۷.۷٪) ناشی بشه

[37]

[48]

. احساس اطمینان واضحی وجود داره که ناشی از برنامه‌ریزی استراتژیک مانند دستور کار D33 و سرمایه‌گذاری مداوم در آینده این امارته

[4]

[35]

[28]

سفر دبی رشد قوی اخیر، متنوع‌سازی مؤثر از نفت و دستور کار بلندپروازانه D33 رو که مسیر رفاه آینده رو ترسیم می‌کنه، به نمایش می‌گذاره

[2]

[8]

[35]

. با توجه به اینکه تورم قابل مدیریت به نظر می‌رسه، این امارت در مسیر خود به عنوان یک مرکز اقتصادی پیشرو جهانی، جایگاه خوبی داره

[27]

[44]

رایگان امتحان کنید