تصور کن از بالا به پایین نگاه میکنی و یک کپی بینقص از نقشه جهان رو میبینی، نه روی کاغذ، بلکه ساخته شده از شن و سنگ در آبهای درخشان خلیج فارس. این تصویر خیرهکننده «جزایر جهان دبی» (The World Islands Dubai) هست، یکی از جسورانهترین پروژههای عظیم این امارت . این مجمعالجزایر که فقط ۴ کیلومتر با ساحل فاصله داره، شامل حدود ۳۰۰ جزیره مصنوعی در منطقهای به طول ۹ کیلومتر و عرض ۶ کیلومتر میشه . این پروژه که ایده شیخ محمد بن راشد آل مکتوم بوده و توسط شرکت نخیل (Nakheel)، سازنده پالم جمیرا (Palm Jumeirah)، توسعه داده شده، به عنوان یک تفرجگاه برای فوق ثروتمندان در نظر گرفته شده بود . با این حال، مسیرش اصلاً هموار نبوده و با چالشهای مهندسی، طوفانهای اقتصادی و سرعت توسعه کندتر از حد انتظار مواجه شده . بیا با هم مفهوم، موانع، هیاهوی فعلی پیرامون «قلب اروپا» (Heart of Europe) و آینده احتمالی این بخش منحصربهفرد دبی رو بررسی کنیم . چشمانداز: مالکیت بخشی از جهان
خب، چرا یک نقشه جهان از جزایر بسازیم؟ اوایل دهه ۲۰۰۰، گردشگری دبی رونق زیادی داشت، اما خط ساحلی طبیعیش به سرعت رو به اتمام بود . راهحل؟ ایجاد املاک ساحلی بیشتر، دقیقاً از دل دریا . این طرح که در ماه مه ۲۰۰۳ رونمایی شد، مفهومی فوقالعاده ساده اما به طرز باورنکردنی جاهطلبانه داشت: ساخت حدود ۳۰۰ جزیره، هر کدام به مساحت ۱.۴ تا ۴.۲ هکتار، که در کنار هم قارهها رو نمایندگی کنن . اروپا، آسیا، آفریقا، قاره آمریکا و اقیانوسیه رو تصور کن که همگی در مقیاس کوچک بازآفرینی شدن . جذابیت اصلی، انحصاری بودن بود . هر جزیره برای فروش گذاشته شده بود و به سرمایهگذاران خصوصی یا توسعهدهندگان فروخته میشد تا رویای خودشون رو بسازن – شاید یک خلوتگاه خصوصی، یک استراحتگاه لوکس، یا یک ملک با تم خاص . بازاریابی اون نبوغ خالص بود: «جهان را صاحب شوید» . این پروژه علاوه بر اضافه کردن ۲۳۲ کیلومتر خط ساحلی جدید، هدفش تثبیت تصویر دبی به عنوان مرکز نوآوری و تجملات بود، جایی که غیرممکنها ممکن میشن . هدف ایجاد فضایی شبیه به مالدیو یا سیشل بود، با ترکیبی از زیبایی طبیعی و امکانات درجه یک . مهندسی یک مجمعالجزایر: ساختوساز و نقاط عطف
ساخت «جزایر جهان» یک کار عظیم بود که در سپتامبر ۲۰۰۳ شروع شد . همون متخصصان مهندسی دریایی هلندی که پالم جمیرا رو ساخته بودن، یعنی Van Oord و Boskalis، برای این کار استخدام شدن . روش اصلی اونها احیای زمین بود – لایروبی ۳۲۱ میلیون متر مکعب شن از کف دریا و پاشیدن دقیق اون با استفاده از GPS در محل مورد نظر . برای نگه داشتن همه اینها کنار هم و ایجاد پایههای پایدار، میلیونها تن سنگ (تخمینها از ۳۴ میلیون تن تا ۳۸۶ میلیون تن متغیره) به صورت استراتژیک قرار داده شد . تکنیکهایی مثل تراکم ارتعاشی (vibro-compaction) برای متراکم کردن شن استفاده شد تا به اندازه کافی برای ساختوساز جامد بشه . حفاظت از این سازه عظیم بسیار مهم بود. یک موجشکن بیضی شکل به طول ۲۷ کیلومتر دور تا دور مجمعالجزایر ساخته شد تا جزایر رو از امواج و فرسایش محافظت کنه . تکمیل این موجشکن در ژانویه ۲۰۰۸ یک دستاورد بزرگ بود . تا اون زمان، شرکت نخیل گزارش داد که ۶۰ تا ۷۰ درصد جزایر قبلاً فروخته شده بودن و قیمتهایی بین ۱۵ تا ۵۰ میلیون دلار برای هر کدوم به دست اومده بود . شکلهای اولیه جزایر تا سال ۲۰۰۸ عمدتاً تکمیل شده بودن که نشاندهنده پایان مرحله اصلی احیای زمین بود . به نظر میرسید که این چشمانداز به سرعت در حال تبدیل شدن به واقعیت هست. عبور از آبهای پرتلاطم: چالشهای پیش رو
درست زمانی که تحویل جزایر در اواخر سال ۲۰۰۸ شروع شد، پروژه مستقیماً وارد یک طوفان تمامعیار شد . بحران مالی جهانی ۲۰۰۸ مثل یک موج عظیم به بازار املاک دبی ضربه زد . ارزش املاک سقوط کرد، تقاضا از بین رفت، منابع مالی خشکید و بسیاری از سرمایهگذاران ورشکست شدن . توسعه در «جزایر جهان» متوقف شد و شرکت مادر نخیل حتی به کمک مالی نیاز پیدا کرد . سالها، بیشتر جزایر به صورت قطعات شنی خالی باقی موندن . فراتر از فروپاشی مالی، مشکلات عملی بزرگی هم وجود داشت . چطور میشه سیستمهای برق، آب و فاضلاب رو به صدها جزیره دورافتاده رسوند ؟ برخلاف پروژههای روی خشکی، هر جزیره به سیستمهای خودکفای پرهزینه نیاز داشت، باری که عمدتاً به دوش مالکان منفرد بود . فقدان مسیرهای حملونقل برنامهریزیشده هم جابجایی مصالح ساختمانی و کارگران رو فوقالعاده دشوار و گران کرده بود و ۳۰ تا ۵۰ درصد به هزینههای ساخت اضافه میکرد . این یک کابوس لجستیکی بود. بعد هم نگرانیهای زیستمحیطی مطرح شد . لایروبی در چنین مقیاس عظیمی ناگزیر باعث آشفتگی بستر دریا، کدر شدن آب، مدفون شدن زیستگاههای دریایی مثل مرجانها و بسترهای صدف و تغییر جریانهای آبی شد . گزارشهایی در مورد خفگی حیات دریایی و از بین رفتن زیستگاهها منتشر شد . شایعات و حتی ادعاهای قانونی مبنی بر فرسایش جزایر و «فرو رفتن دوباره اونها در دریا» به گوش میرسید، هرچند نخیل هرگونه مشکل قابل توجهی رو رد میکرد . نگرانیهای بلندمدت در مورد بالا آمدن سطح آب دریا هم وجود داشت، اگرچه موجشکن از اونها محافظت میکنه . کشمکشهای قانونی بین نخیل و توسعهدهندگان، مثل مورد گروه Kleindienst (که بعداً حل و فصل شد)، تأخیرهای بیشتری رو به همراه داشت . این ترکیبی پیچیده از موانع اقتصادی، لجستیکی، زیستمحیطی و قانونی بود. وضعیت فعلی ۲۰۲۵: نقاطی از پیشرفت
حالا به امروز میرسیم، و در حالی که احیای اولیه زمین در سال ۲۰۱۴ تکمیل شده اعلام شد، بیشتر «جزایر جهان» هنوز شبیه تپههای شنی دستنخورده به نظر میرسن . با این حال، یک حرکت غیرقابل انکار وجود داره که عمدتاً در یک پروژه توسعه بزرگ متمرکز شده . قلب اروپا (The Heart of Europe): نیروی محرکه
ستاره بیچونوچرای نمایش در حال حاضر «قلب اروپا» (The Heart of Europe) هست، یک پروژه عظیم ۵ تا ۶ میلیارد دلاری توسط گروه Kleindienst . این پروژه که چندین جزیره در خوشه «اروپا» (مثل آلمان، سوئد، اروپای اصلی) رو در بر میگیره، هدفش ایجاد گوشهای از تجملات اروپایی درست در نزدیکی ساحل دبی هست . خیابانهایی با کنترل آبوهوا و باران و برف مصنوعی رو تصور کن – بله، واقعاً ! اجزای کلیدی شامل حدود ۱۶ تا ۲۰ هتل با هدف ۵۰۰۰ اتاق هست؛ هتل Côte d'Azur Monaco (تحت مدیریت Voco) در حال حاضر پذیرای مهمانان هست . هتلهای دیگهای مثل Hotel London و Marbella Resort هم در حال ساخت هستن . بعد هم ویلاهای نمادین اسب دریایی شناور (Floating Seahorse Villas) وجود دارن – خانههای چند طبقه با اتاقخوابهای زیر آب که مناظر دریایی خیرهکنندهای رو ارائه میدن . انتظار میرفت اولین فاز تحویل تا اواخر سال ۲۰۲۳ انجام بشه و بسیاری از اونها قبلاً فروخته شدن . کاخهای ساحلی فوق لوکس سوئد (Sweden Beach Palaces) و آپارتمانهای خدماتی هم بخشی از این طرح هستن . با وجود تأخیرهای ناشی از کووید، توسعهدهنده هدف تکمیل کامل رو تا سال ۲۰۲۶ در نظر گرفته . استراحتگاه آنانتارا جزایر جهان دبی (Anantara World Islands Dubai Resort)
یک نقطه عطف مهم دیگه، افتتاح استراحتگاه آنانتارا جزایر جهان دبی (Anantara World Islands Dubai Resort) در اواخر ۲۰۲۱/اوایل ۲۰۲۲ بود . این استراحتگاه لوکس که در جزیره «آرژانتین» در خوشه آمریکای جنوبی قرار داره، ۷۰ سوئیت و ویلا، یک اسپا و رستورانها رو ارائه میده و ثابت میکنه که مهماننوازی سطح بالا میتونه در اینجا رونق بگیره . راهاندازی اون موج جدیدی از خوشبینی رو به همراه داشت . جزیره لبنان (Lebanon Island)
از نظر تاریخی، جزیره لبنان پیشگام بود و سالها به عنوان یک کلوپ ساحلی خصوصی و محل برگزاری رویدادها با نام «The Royal Island Beach Club» یا به سادگی «The Island» فعالیت میکرد . در حالی که پتانسیل اولیهای رو نشون میداد، مقیاس محدود اون بر عدم توسعه گستردهتر تأکید میکرد . سایر فعالیتهای قابل توجه
در جاهای دیگه، اوضاع در حال تغییره، هرچند به کندی. جزیره Zuha توسط Zaya شامل ۳۰ اقامتگاه انحصاری هست . شرکت Amali Properties در اواخر سال ۲۰۲۴ یک پروژه ۵۴۴ میلیون دلاری برای ۲۴ ویلای فوق لوکس اعلام کرد . توسعهدهنده Seven Tides قبلاً برنامههایی برای یک استراحتگاه اعلام کرده بود، اگرچه وضعیت اون نامشخصه . جزایر گهگاه برای فروش ظاهر میشن، مثل یک قطعه زمین ۴۲۰,۰۰۰ فوت مربعی که در اواخر سال ۲۰۲۴ لیست شده بود . گفته میشه نامهای بزرگی مثل Paramount به جزایر برای استراحتگاههای با تم خاص چشم دوختهان . با این حال، همونطور که مدیرعامل Kleindienst اخیراً اشاره کرد، ساختوساز قابل توجهی خارج از پروژه اون محدود هست و مناطق وسیعی هنوز توسعه نیافته باقی موندن . افقهای آینده: چشماندازها در مقابل برداشتها
خب، آینده «جزایر جهان» چی میشه؟ قطعاً یک حس جدید از امکانپذیری وجود داره که با پیشرفت در «قلب اروپا» و موفقیت استراحتگاه آنانتارا تقویت شده . جذابیت اصلی – مالکیت بخشی از نقشه جهان – همچنان یک عامل قدرتمند برای جذب فوق ثروتمندان و گردشگران لوکس هست . این پروژههای شاخص ثابت میکنن که توسعه امکانپذیره و میتونه بازدیدکنندگان رو جذب کنه . علاوه بر این، بازار پررونق املاک لوکس دبی یک نیروی محرکه قوی فراهم میکنه که با برنامههای رشد بلندمدت شهر مثل طرح جامع شهری دبی ۲۰۴۰ (Dubai 2040 Urban Master Plan) همسو هست . با این حال، چالشهای قدیمی کاملاً از بین نرفتن . تأمین زیرساخت و حملونقل در دهها جزیره همچنان یک مانع و هزینه بزرگ هست . سرعت پایین توسعه در بیشتر جزایر، خطر ایجاد تصویر «شهر ارواح» رو به همراه داره . پایداری زیستمحیطی و میراث سقوط ۲۰۰۸ هم در پسزمینه باقی موندن . بنابراین، برداشت بازار ترکیبی هست: هیجان در مورد پروژههای فعال، اما تردید در مورد جدول زمانی برای بقیه . خود Kleindienst معتقده که تکمیل کامل ممکنه هنوز یک دهه طول بکشه . این یک داستان جذاب در حال شکلگیری هست – گواهی بر جاهطلبی دبی، اما همچنین یادآوری پیچیدگیهای تبدیل چنین چشماندازهای بزرگی به واقعیت . چند سال آینده بسیار حیاتی خواهد بود. جزایر جهان (The World Islands) چیست؟
آنها مجمعالجزایری متشکل از تقریباً ۳۰۰ جزیره مصنوعی هستند که در حدود ۴ کیلومتری ساحل دبی واقع شدهاند و طوری طراحی شدهاند که شبیه نقشه جهان باشند. جزایر جهان چگونه ساخته شدند؟
آنها عمدتاً با استفاده از روش احیای زمین ساخته شدند، که شامل لایروبی مقادیر عظیمی شن از کف دریا و ریختن آن برای تشکیل شکل جزایر بود، و توسط یک موجشکن بزرگ سنگی احاطه و محافظت میشوند. آیا ساخت جزایر جهان تمام شده است؟
احیای اولیه زمین (ایجاد شکل جزایر) تا سال ۲۰۰۸/۲۰۱۴ تکمیل شد، اما اکثریت قریب به اتفاق جزایر به صورت قطعات شنی توسعه نیافته باقی ماندهاند. توسعه در حال انجام است اما بر روی پروژههای خاصی متمرکز شده، به ویژه «قلب اروپا» (The Heart of Europe). قلب اروپا (The Heart of Europe) چیست؟
این یک پروژه توسعه لوکس چند میلیارد دلاری بزرگ است که در حال حاضر در چندین جزیره در خوشه «اروپا»ی جزایر جهان در حال ساخت است. این پروژه شامل هتلهایی با تم اروپایی، جاذبههای منحصربهفردی مثل خیابانهای با کنترل آبوهوا، و املاک نمادینی مثل ویلاهای اسب دریایی شناور (Floating Seahorse Villas) میشود. چالشهای اصلی پیش روی جزایر جهان چه بودند؟
این پروژه با موانع قابل توجهی روبرو شد، از جمله تأثیر شدید بحران مالی جهانی ۲۰۰۸، مشکلات لجستیکی عمده و هزینههای بالای مرتبط با تأمین زیرساخت (برق، آب، حملونقل) برای جزایر دورافتاده، و نگرانیهای زیستمحیطی مربوط به تأثیر ساختوساز و فرسایش احتمالی.