سفر در تاریخ دریایی دبی: از هیجان دهوها تا عمق مروارید
۱۸ اردیبهشت ۱۴۰۴
کپی لینک
منابع
38
نمایش منابع در متن
Novotel-dubai-world-trade-centre
Bookmybooking
Forevertourism
Focus Hidubai
Travelsaga
Twocontinents
Dxboffplan
Arabianbusiness
Archive Aramcoworld
Dxbnewsnetwork
Uaestories
Uw360
Mexicohistorico
Agulhasocean
Gradesfixer
Travelsaga
Resources Enwwf
Propertyfinder
Dubaiasitusedtobe
Magnumphotos
Magzoid
Landsurvival
En Wikipedia
Britannica
En Wikipedia
Alwaslsc
Mexicohistorico
Uaeerf
Selvagroups
Uaeerf
Dubai
Tbsnews
Nextlevelrealestate
En Wikipedia
Econstor
Pwc
Zawya
Dubaying
فراتر از افق مدرن و خیره‌کننده دبی را که نگاه کنی، پیوندی عمیق و پایدار با آب‌های درخشان خلیج فارس پیدا می‌کنی
[14]. مدت‌ها قبل از اینکه نفت سرنوشت دبی را تغییر دهد، دریا قلب تپنده حیات دبی بود و از طریق ماهیگیری و دنیای طاقت‌فرسای صید مروارید، رزق و روزی مردمانش را تأمین می‌کرد
[27][14]. محور اصلی این زندگی دریایی، قایق‌های چوبی سنتی به نام «دهو» (dhows) بودند که ابزاری ضروری برای ماهیگیری، صید مروارید و تجارت در مسیرهای وسیع اقیانوسی به شمار می‌رفتند
[3]
[13]
[33]
[25]. این مقاله به بررسی محبوب‌ترین ورزش‌های دریایی سنتی دبی – یعنی نمایش هیجان‌انگیز قایقرانی با دهو و میراث تأثیرگذار صید مروارید – می‌پردازد و نشان می‌دهد که چگونه این بخش‌های حیاتی از میراث دریایی دبی امروزه زنده نگه داشته شده‌اند
[36]
[22]
[34].
قایقرانی با دهو: غول‌های باشکوه خلیج فارس
خب، «دهو» (dhow) دقیقاً چیست؟ چیزی فراتر از یک قایق ساده است؛ نمادی از گذشته دریانوردی منطقه به حساب می‌آید
[23]. دهوها شناورهای بادبانی چوبی سنتی هستند که فوراً با بادبان‌های لچکی (مثلثی) متمایزشان که روی دکل‌های بلند نصب شده‌اند، قابل تشخیص‌اند
[12]
[15]
[8]. قرن‌ها، این قایق‌های همه‌کاره، ستون فقرات فعالیت‌های خلیج فارس بودند و برای ماهیگیری، سفرهای حیاتی صید مروارید (معروف به «الغوص» - Al-Ghaus) و حمل بار استفاده می‌شدند و خلیج فارس را به هند و شرق آفریقا متصل می‌کردند[3][13]
[32][33][27][25]. با گذشت زمان، انواع مختلفی از آن‌ها پدیدار شد، مانند «بوم» (Boom) که برای تجارت بزرگ بود، «سمبوک» (Sambuk) که سریع بود، و «جالبوت» (Jalibut) کوچک‌تر که اغلب برای صید مروارید استفاده می‌شد[12]
[18][23].
حتی در روزگاری که دهوها عمدتاً ابزاری برای بقا و تجارت بودند، روحیه‌ی رقابتی بین خدمه موج می‌زد[15][8]. ملوانان اغلب در مسیر بازگشت به بندر یا به سمت غنی‌ترین بسترهای مروارید با یکدیگر مسابقه می‌دادند؛ رقابتی طبیعی که بذر مسابقات مدرن دهو را کاشت[8]. دهوهای مسابقه‌ای امروزی این سنت را گرامی می‌دارند. با اینکه با روش‌های سنتی چوبی ساخته می‌شوند، سبک‌تر، صیقلی‌تر و صرفاً برای سرعت بهینه شده‌اند و کاملاً به باد و مهارت خدمه متکی هستند – هیچ موتوری مجاز نیست
[10]
[37][15][32]. جالب اینجاست که پایداری خود را نه با یک کیل (keel) مانند قایق‌های تفریحی مدرن، بلکه با کیسه‌های شن و بشکه‌های آب که به صورت استراتژیک قرار داده شده‌اند، حفظ می‌کنند[15].
صحنه مسابقات مدرن دهو در دبی در اواخر قرن بیستم، با انگیزه‌ی حفظ این عنصر حیاتی از میراث امارات، احیای قابل توجهی را تجربه کرد[10][15][8]. شخصیت‌هایی مانند مرحوم شیخ حمدان بن راشد آل مکتوم در ایجاد مسابقات رسمی و سازمان‌یافته نقش اساسی داشتند[36]
[28]
[7]
[5][10]. این شناورهای باشکوه رو عمدتاً در ماه‌های خنک‌تر، معمولاً از اکتبر تا آوریل یا مه، در حال رقابت می‌بینی[3]
[4]
[19]
[20]
[26]. باشگاه بین‌المللی دریایی دبی (DIMC) که در سال ۱۹۸۸ تأسیس شد، به عنوان یک سازمان‌دهنده کلیدی، بسیاری از این رویدادهای میراثی هیجان‌انگیز را برگزار می‌کند[7]
[29][5]
[24]
[9]
[38]. مسابقات بر اساس طول قایق دسته‌بندی می‌شوند: کلاس برتر ۶۰ فوتی با بزرگترین دهوها، کلاس متوسط ۴۳ فوتی، و کلاس ۲۲ فوتی که برای پرورش استعدادهای جوان قایقرانی طراحی شده است[15][26][28][5][20].
بدون شک، نگین تاج تقویم مسابقات دهو، مسابقه مسافت طولانی «القفال» (Al Gaffal) است[28][7][29]
[31][37][22][24]. «القفال» به معنای «بازگشت» است، نامی که عمیقاً با تاریخ طنین‌انداز است و یادآور سفر احساسی ناوگان‌های صید مروارید به خانه پس از ماه‌ها دوری در دریاست[36]
[1][7][37]. این مسابقه ادای احترامی است به غواصان، ناخداها و بازرگانانی که شکوفایی اولیه دبی را بنا نهادند و به عنوان بیانی حیاتی از هویت ملی در نظر گرفته می‌شود[36][28][1][7][5][10][15][37][22]. این مسابقه که در سال ۱۹۹۱ توسط مرحوم شیخ حمدان بن راشد آل مکتوم تأسیس شد و اکنون تحت حمایت والاحضرت شیخ حمدان بن محمد بن راشد آل مکتوم برگزار می‌شود و توسط DIMC سازماندهی شده، پایان باشکوه فصل ورزش‌های دریایی را رقم می‌زند[36][28][1][7][29][5][10][31][22]. مسابقه از مسیری با اهمیت تاریخی پیروی می‌کند، از جزیره «صیر بو نعیر» (Sir Bu Na'air Island) شروع شده، از «جزیره ماه» (Moon Island) می‌گذرد و در امتداد ساحل دبی به پایان می‌رسد – سفری بیش از ۵۰ مایل دریایی که مسیر بازگشت صیادان مروارید به خانه را تداعی می‌کند[36][28][1][7][5][37]. چیزی که القفال را واقعاً خاص می‌کند این است که تمام اعضای خدمه باید از اتباع اماراتی باشند، که اهمیت فرهنگی آن را تقویت می‌کند[36][1][7]. تماشای بیش از ۱۰۰ دهوی باشکوه ۶۰ فوتی با بادبان‌های سفید پهناورشان که هنگام سپیده‌دم حرکت می‌کنند، منظره‌ای فراموش‌نشدنی است[1][5][10][37][22].
فقط یک نکته کوتاه: شاید اصطلاح «الیوله» (Al-Yolla) را در ارتباط با سنت‌های اماراتی بشنوی. مهم است بدانی که الیوله یک رقص سنتی زمینی جذاب است که توسط مردان اجرا می‌شود و اغلب در جشن‌های فرهنگی دیده می‌شود. با اینکه بخش ارزشمندی از میراث است، اما از خود ورزش دریایی قایقرانی با دهو متمایز است.
میراث صید مروارید (الغوص - Al-Ghaus): پژواک‌هایی از اعماق
پیش از آنکه نفت شبه‌جزیره عربستان را دگرگون کند، صید مروارید یا «الغوص» (Al-Ghaus)، برای قرن‌ها ستون فقرات مطلق اقتصاد امارات متحده عربی بود[27]
[2]
[11][14]
[16]
[6][25][34]. جوامع ساحلی مانند دبی به عنوان مراکز پررونق تجارت مرواریدهای طبیعی نفیسی که از آب‌های گرم خلیج فارس صید می‌شد، شکوفا شدند[27][34]. این مرواریدها به دلیل کیفیت و درخشش استثنایی‌شان در سطح جهانی شهرت داشتند و مورد توجه جواهرسازان معتبری مانند «کارتیه» (Cartier) بودند[27][2][11]. برای خانواده‌های بی‌شمار اماراتی، صید مروارید فقط یک شغل نبود؛ بلکه یک سبک زندگی کامل بود که جوامع آن‌ها را شکل می‌داد، پیوندهای عمیقی ایجاد می‌کرد و ارزش‌های پایدار شجاعت و پایداری را در آن‌ها نهادینه می‌کرد[27][2][25][34]. بسیاری از مردم محلی امروزه نسب خود را مستقیماً به غیص (Ghais) (غواصان) شجاع، سیوب (Siyub) (طناب‌کشان) سخت‌کوش، ناخدا (Nokhatha) (ناخدایان) ماهر و بازرگانان باهوش دوران صید مروارید می‌رسانند[27][36][1][7][11][16].
زندگی در طول فصل اصلی صید مروارید، یعنی غوص الکبیر (Ghous Al-Kabir) (معمولاً از ژوئن تا سپتامبر)، فوق‌العاده سخت بود[27][2][11]. مردان برای ماه‌ها با دهوها به دریا می‌رفتند و با سختی‌ها و خطرات زیادی روبرو می‌شدند[27][2][11][16][25]. یک خدمه معمولی شامل ناخدا (Nokhatha) (کاپیتان)، غیص (Ghais) (غواصان) و سیوب (Siyub) (که طناب‌ها را از روی دهو مدیریت می‌کردند) بود[27][2]. غواصان بدون هیچ وسیله تنفسی، تنها با تکیه بر قدرت ریه‌های خود به اعماق می‌رفتند[27][2][11]. آن‌ها از ابزارهای ساده‌ای استفاده می‌کردند: یک گیره بینی (فطام - ftam)، یک کیسه جمع‌آوری (دیین - diyyeen) و گاهی یک سنگ (حجر - hajar) برای سرعت بخشیدن به فرودشان، در حالی که سیوب در بالا با طناب نجات (زیبل - zaibal) منتظر می‌ماندند[27][2][11][16]. غواصان با خطرات دائمی روبرو بودند – غرق شدن، کوسه‌ها، آسیب به گوش و فشار فیزیکی شدید ناشی از غواصی‌های مکرر در شرایط چالش‌برانگیز[27][11][16].
عصر طلایی صید مروارید در اواخر دهه ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰ شروع به افول کرد[11][34]. رکود اقتصادی جهانی ضربه سختی وارد کرد، اما مهم‌ترین ضربه از اختراع مرواریدهای پرورشی در ژاپن بود که بازار را اشباع کرد و ارزش مرواریدهای طبیعی خلیج فارس را کاهش داد[11][34]. کشف بعدی نفت مسیر اقتصادی جدیدی را ارائه داد و صنعت سنتی صید مروارید به تدریج ناپدید شد[27][11][14][6]. اگرچه خود این صنعت از بین رفته است، اما خاطره فرهنگی آن فوق‌العاده عمیق و عمیقاً مورد احترام باقی مانده است[27][34].
پس میراث «الغوص» (Al-Ghaus) امروز چگونه به یادگار مانده است؟ در حالی که بر اساس اطلاعات موجود، مسابقات رسمی و گسترده صید مروارید مانند مسابقات دهو چندان برجسته نیستند، اما روح آن فعالانه حفظ شده است[34]. جشنواره‌های میراثی گاهی اوقات شامل نمایش‌هایی از این فعالیت هستند و موزه‌هایی مانند «موزه الشندغه» (Al Shindagha Museum) در دبی و «موزه مروارید دبی» (Dubai Pearl Museum) بینش‌های جذابی در مورد این عمل تاریخی ارائه می‌دهند[25]
[17][34]. طرح‌های آموزشی برای انتقال داستان‌ها و دانش صید مروارید به نسل‌های جوان تلاش می‌کنند[25][34]. نکته بسیار مهم این است که مسابقه دهو «القفال» (Al Gaffal) به عنوان یک یادبود زنده و قدرتمند، هر ساله به طور نمادین سفر بازگشت صیادان مروارید را بازآفرینی می‌کند[1][7][5].
زنده نگه داشتن میراث: حفاظت و گردشگری
دبی و امارات متحده عربی به طور گسترده‌ای به حفظ ورزش‌های دریایی سنتی و یاد و خاطره صید مروارید متعهد هستند و اغلب میراث را با زندگی مدرن و گردشگری ترکیب می‌کنند[3][38]
[21]. سازمان‌هایی مانند باشگاه بین‌المللی دریایی دبی (DIMC) حیاتی هستند و با سازماندهی تقویم فشرده‌ای از مسابقات، از جمله «القفال» (Al Gaffal)، از سنت‌هایی مانند قایقرانی با دهو محافظت می‌کنند[29][24][9][5][20]. نهادهای دولتی مانند «فرهنگ دبی» (Dubai Culture) نیز نقش کلیدی ایفا می‌کنند و از موزه‌هایی مانند «الشندغه» (Al Shindagha) که تاریخ دریایی را به نمایش می‌گذارند، حمایت می‌کنند[17]. این تعهد با حمایت قوی دولت و حمایت معتبر سلطنتی از رویدادهای مهم، که اهمیت ملی آن‌ها را برجسته می‌کند، بیشتر تأکید می‌شود[3][38][21][36][1][7][31]. نکته مهم این است که تمرکز بر پرورش نسل بعدی از طریق طرح‌هایی مانند کلاس مسابقه دهو ۲۲ فوتی وجود دارد تا از ماندگاری این مهارت‌های منحصربه‌فرد اطمینان حاصل شود[15][20][26].
در حالی که سنت در درجه اول اهمیت قرار دارد، اقتباس‌های مدرنی نیز وجود دارد. دهوهای مسابقه‌ای امروزی، اگرچه از نظر ظاهری کلاسیک هستند، از پیشرفت‌های ظریف طراحی بهره می‌برند که آن‌ها را سریع‌تر می‌کند[15][37]. خود مسابقات با دقت سازمانی مدرن مدیریت می‌شوند و بر ایمنی و تدارکات برای ناوگان‌های بزرگ درگیر تمرکز دارند
[30][37]. در حالی که مسابقات سنتی به نیروی باد پایبند هستند، فعالیت‌های گسترده‌تر DIMC گاهی اوقات فناوری را در بر می‌گیرد و ترکیبی پویا از گذشته و حال را در صحنه دریایی دبی نشان می‌دهد
[35].
تجربه این میراث غنی دریایی هم برای بازدیدکنندگان و هم برای ساکنان در دسترس است[3][14][38]. می‌تونی شاهد منظره خیره‌کننده مسابقات بزرگ دهو مانند «القفال» (Al Gaffal) از ساحل یا کشتی‌های ویژه باشی که اغلب با فعالیت‌های فرهنگی پر جنب و جوش ساحلی همراه است[36][1][7][37][22]. بسیاری از گردشگران از گشت‌های تجاری با دهو، به ویژه در «خور دبی» (Dubai Creek) یا «مارینا» (Marina) لذت می‌برند؛ در حالی که این‌ها سفرهای گشت و گذار با قایق‌های مدرن به سبک دهو هستند، اما اشاره‌ای به گذشته دریانوردی منطقه دارند[3][32]. برای غوطه‌وری عمیق‌تر، موزه‌هایی مانند «الشندغه» (Al Shindagha) نمایشگاه‌های تعاملی در مورد زندگی ساحلی، صید مروارید و صنایع دستی سنتی ارائه می‌دهند[17][34]. جشنواره‌های دریایی نیز فرصت‌های فوق‌العاده‌ای برای دیدن سنت‌هایی مانند نمایش صید مروارید در کنار سایر سرگرمی‌ها فراهم می‌کنند و غوطه‌وری فرهنگی اصیلی را ارائه می‌دهند[25][38][1][7]. این تلاش‌ها تضمین می‌کنند که میراث دریایی دبی بخش زنده و پویای هویت آن باقی بماند[3][17][25][21].
واژه‌نامه اصطلاحات
در اینجا چند اصطلاح کلیدی عربی وجود دارد که ممکن است هنگام کاوش در میراث دریایی دبی با آن‌ها روبرو شوی:
•
•
رایگان امتحان کنید