چک در امارات: اسرار نوشتن درست و درک قوانین چک برگشتی
۱۱ اردیبهشت ۱۴۰۴
کپی لینک
منابع
23
نمایش منابع در متن
حتی با وجود رونق پرداخت‌های دیجیتال، چک ساده همچنان جایگاه خودش رو به عنوان یک ابزار مالی حیاتی در امارات متحده عربی حفظ کرده 
[1]
[8]
[13]. می‌بینی که از اون‌ها برای همه چیز استفاده می‌شه، از پرداخت‌های شخصی و معاملات تجاری گرفته تا پرداخت اجاره و تضمین وام‌ها [8]. چک رو مثل یک دستور کتبی از طرف تو به بانکت (بانک محال‌علیه یا drawee) در نظر بگیر که مبلغ مشخصی رو از حساب تو (تو صادرکننده چک یا drawer هستی) به شخص دیگه‌ای (دریافت‌کننده چک یا payee) پرداخت کنه [8]
[17]. راستش رو بخوای، استفاده درست از چک اینجا خیلی مهمه. این راهنما بهت توضیح می‌ده چطور دسته‌چک بگیری، چک‌ها رو درست بنویسی، با چک‌های مدت‌دار (PDCs) کار کنی، و با قوانین خیلی مهم امارات در مورد چک‌های برگشتی، مخصوصاً با آخرین به‌روزرسانی‌ها، آشنا بشی [8][13]. ما درخواست، نوشتن، استفاده از PDCs، و درک پیامدهای برگشت خوردن چک رو پوشش می‌دیم.
چطور دسته‌چک اماراتی خودت رو بگیری
گرفتن دسته‌چک اماراتی معمولاً خیلی ساده‌ست اگه حساب جاری داشته باشی 
[15]
[16]. بانک‌ها چند راه برای درخواست دسته‌چک ارائه می‌دن. خیلی‌هاشون بهت اجازه می‌دن از طریق بانکداری آنلاین سفارش بدی – فقط کافیه وارد بشی، بخش درخواست خدمات رو پیدا کنی و مراحل رو دنبال کنی [15][16]. HSBC، برای مثال، ازت می‌خواد «خدمات حساب» (Account services) و بعد «سفارش دسته‌چک» (Order chequebook) رو از طریق یک پیام امن انتخاب کنی 
[21]. اپلیکیشن‌های موبایل بانک هم یه راه محبوب دیگه‌ست؛ اپلیکیشن ADCB بهت اجازه می‌ده مستقیماً از صفحه حساب جاریت درخواست دسته‌چک جدید بدی [15]
[22]
[20].
البته، همیشه می‌تونی با خط پشتیبانی مشتریان بانک تماس بگیری، هویتت رو تأیید کنی و درخواست دسته‌چک بدی [15][16]. یا اینکه به یکی از شعبه‌های فیزیکی بری، یه فرم پر کنی و احتمالاً کارت شناسایی اماراتی (Emirates ID) خودت رو نشون بدی [15][16]. شاید لازم باشه تعداد برگه‌هایی که می‌خوای رو مشخص کنی و مطمئن بشی اطلاعات تماس و آدرس تحویلت درسته [16][20]. انتظار داشته باش حدوداً سه روز کاری به دستت برسه، هرچند زمان‌ها متفاوته و ممکنه هزینه کمی هم داشته باشه [15][16]. وقتی به دستت رسید، اون دسته‌چک رو حسابی امن نگه دار – مثل پول نقده [8][16]!
نوشتن صحیح چک: راهنمای قدم به قدم
چرا باید سر نحوه نوشتن چک اینقدر وسواس به خرج داد؟ چون اشتباه نوشتن می‌تونه منجر به رد شدن چک، تأخیر یا حتی کلاهبرداری بشه 
[7]
[9][13]. همیشه از خودکاری با جوهر دائمی آبی یا مشکی استفاده کن [7][9]
[23]. تاریخ رو وارد کن – یا تاریخ امروز یا تاریخی در آینده اگه چک مدت‌دار (PDC) هست [7][9]. یادت باشه، چک‌ها معمولاً شش ماه بعد از تاریخ نوشته شده منقضی می‌شن و «بیات» (stale) به حساب میان [7][23]. نام کامل و صحیح دریافت‌کننده رو به وضوح بنویس و هیچ فاصله‌ای قبل از اون نذار [7][13][9].
مبلغ باید هم به عدد (در کادر) و هم به حروف (روی خط) کاملاً واضح باشه و باید دقیقاً با هم مطابقت داشته باشن [13]. روی هر فضای خالی بعد از حروف خط بکش تا کسی نتونه چیزی اضافه کنه [7][9]. امضای تو باید با امضایی که بانکت ازت داره مطابقت داشته باشه [13]. اشتباه کردی؟ سعی نکن درستش کنی؛ فقط چک رو از بین ببر (خط MICR پایین چک رو هم پاره کن) و یه چک جدید بنویس [7][23]. اون خط کد MICR رو تمیز نگه دار – هیچ نوشته، منگنه یا سنجاقی روش نباشه، چون دستگاه‌ها باید اون رو بخونن [7][9][23]. هرگز چک سفید امضا نکن، مگر اینکه به طور خاص به عنوان چک تضمینی لازم باشه [7][8][9][23]. برای امنیت بیشتر، چک رو با دو خط موازی در گوشه بالا سمت چپ «کراس» (cross) کن، یعنی باید به حساب واریز بشه [7][23]. اضافه کردن «Account Payee» یا «A/C Payee Only» پرداخت رو فقط به حساب شخص نامبرده محدودتر می‌کنه [7][9][23].
چک‌های مدت‌دار (PDCs): رسم رایج در امارات
چک‌های مدت‌دار، یا PDCs، به سادگی چک‌هایی هستن که با تاریخی در آینده نوشته می‌شن [7]. بانکت اون رو تا رسیدن اون تاریخ پردازش نمی‌کنه [7]. استفاده از PDCs در سراسر امارات فوق‌العاده رایج و پذیرفته شده‌ست و اغلب به عنوان ضمانت یا راهی برای برنامه‌ریزی پرداخت‌ها عمل می‌کنه [8]. می‌بینی که اغلب برای اجاره استفاده می‌شن، جایی که مستأجران یک سری PDC برای مدت اجاره به صاحبخانه‌ها می‌دن [8][7].
همچنین برای اقساط وام هم یه روش استاندارده و برای بانک‌هایی که برای خودرو یا نیازهای شخصی پول قرض می‌دن، امنیت ایجاد می‌کنه [8]. کسب‌وکارها هم از اون‌ها برای تسویه پرداخت‌های آینده یا تضمین معاملات استفاده می‌کنن [8]. حتی بعضی از قبوض خدماتی هم ممکنه به این روش پرداخت بشن [7]. نکته حیاتی برای کسی که PDC می‌نویسه اینه که مطمئن بشه تا تاریخ چک، پول کافی در حسابش هست [8]. در غیر این صورت، با یه چک برگشتی مواجه می‌شی که، همونطور که در ادامه می‌بینیم، پیامدهای جدی داره [8].
چک‌های برگشتی: درک قانون امارات (به‌روزرسانی ۲۰۲۵)
بیا در مورد چک‌های برگشتی صحبت کنیم. در گذشته، صادر کردن چکی که برگشت می‌خورد، در امارات مسئله بزرگی بود – یک جرم کیفری که می‌تونست تو رو راهی زندان کنه [1][17]. اما، به لطف فرمان فدرال شماره ۱۴ سال ۲۰۲۰، که از ۲ ژانویه ۲۰۲۲ اجرایی شد، اوضاع به طور قابل توجهی تغییر کرد 
[2]
[3]
[4]
[10]
[14]. خبر اصلی چیه؟ برگشت خوردن چک فقط به دلیل کمبود موجودی، عموماً دیگه جرم نیست [1][3][4]
[6][10].
تمرکز از دادگاه‌های کیفری به رویه‌های مدنی منتقل شده و هدف، وصول مطالبات مالی به جای حبس هست [4][6][10]. این تغییر تا حدی برای کاهش بار کاری دادگاه‌ها، جذاب‌تر کردن امارات برای کسب‌وکارها، و همسویی با رویه‌های جهانی انجام شد [4]
[5][14]. اما صبر کن – این به این معنی نیست که همه مسائل مربوط به چک‌های برگشتی از پیگرد کیفری خارج شدن. اگه سوءنیت یا کلاهبرداری در کار باشه، هنوز هم می‌تونی با اتهامات کیفری روبرو بشی [1][3][4][6][10]
[12]. اقداماتی مثل اینکه عمداً به بانکت بگی پرداخت رو بدون دلیل موجه (مثل گم شدن چک) متوقف کنه، بستن حسابت یا برداشتن همه موجودی قبل از ارائه چک، یا نوشتن آگاهانه چک از یک حساب راکد، همچنان جرایم کیفری محسوب می‌شن [3][10][14]
[18]
[19]. امضای عمدی متفاوت برای ایجاد عدم تطابق یا جعل چک هم جرایم جدی هستن [1][3][4][18]. مجازات این اعمال می‌تونه شامل حبس و جریمه‌های سنگین (مثلاً ۲۰,۰۰۰ تا ۱۰۰,۰۰۰ درهم برای جعل) باشه [1][12][18].
پیامدهای مدنی و وصول چک‌های برگشتی
خب، اگه برگشت خوردن چک به دلیل کمبود موجودی معمولاً جرم نیست، پس چی می‌شه؟ خب، تعهد مدنی برای بازپرداخت پول قطعاً باقی می‌مونه و پیامدها هنوز هم قابل توجه هستن [1][2][6]. قانون به‌روز شده در واقع کار رو برای کسی که پول طلب داره (دریافت‌کننده) راحت‌تر و سریع‌تر کرده تا پولش رو پس بگیره [1][3][5]. چک برگشتی، به همراه گواهی بانک مبنی بر برگشت خوردن به دلیل کمبود وجه، حالا به عنوان یک «سند اجرایی» (executive instrument) تلقی می‌شه [5][6][10]. این یعنی دریافت‌کننده می‌تونه مستقیماً به قاضی اجرا در دادگاه مدنی مراجعه کنه تا پرداخت رو اجرا کنه، بدون نیاز به یک دعوای حقوقی طولانی و فرسایشی [3][5][6][10].
یه تغییر کلیدی دیگه، پرداخت جزئیه. اگه مقداری پول در حسابت داری، اما نه به اندازه کل مبلغ چک، بانک باید اون مبلغ جزئی رو به دریافت‌کننده پرداخت کنه (مگر اینکه اون رد کنه) [1][3][4][10][14]. بعد بانک گواهی‌ای برای باقیمانده مبلغ می‌ده [10]. البته، دریافت‌کننده در صورت نیاز هنوز هم می‌تونه یه دعوای مدنی استاندارد مطرح کنه [1][2]. اگه صادرکننده چک بعد از دستور اجرا پول رو پرداخت نکنه، دادگاه می‌تونه دارایی‌هایی مثل ملک یا وجوه موجود در حساب‌های دیگه رو توقیف کنه [1][2]. مجازات‌های اداری هم وجود داره: ممکنه دسته‌چک‌های موجود صادرکننده ازش گرفته بشه، تا پنج سال از گرفتن دسته‌چک جدید محروم بشه، فعالیت‌های تجاریش متوقف بشه، و با جریمه‌هایی بر اساس مبلغ چک روبرو بشه (مثلاً ۲,۰۰۰ درهم برای چک‌های تا ۵۰ هزار درهم، و از اون به بالا افزایش پیدا می‌کنه) [1][5][12][14][2]. ممنوعیت خروج از کشور برای صادرکننده چک و همچنین مسدود شدن حساب‌های بانکی هم ممکنه [5]
[11]. به علاوه، چک برگشتی به طور جدی به امتیاز اعتباری تو در Al Etihad Credit Bureau (AECB) آسیب می‌زنه و گرفتن وام یا کارت اعتباری در آینده رو سخت‌تر می‌کنه [8].
چک برگشتی دریافت کردی؟ این کاریه که باید انجام بدی
هرچند همیشه لازم نیست، اما ارسال یه اخطار قانونی رسمی برای درخواست پرداخت گاهی اوقات می‌تونه باعث اقدام بشه [19]. مستقیم‌ترین راه طبق قانون جدید اینه که چک برگشتی و گواهی بانک رو به قاضی اجرا در دادگاه مدنی ببری [3][6]. چون چک حالا یه «سند اجرایی» محسوب می‌شه، قاضی می‌تونه مستقیماً اقدامات اجرایی رو برای کمک به تو در وصول وجوه آغاز کنه [3][6]. این فرآیند ساده‌شده طوری طراحی شده که سریع‌تر از قبل پولت رو بگیری [6][10].
رایگان امتحان کنید